Klasik Müziğin İnsan Üzerindeki Etkileri

Hasan Ezibay
29 May 2021
4 dakikada okunur

Klasik müzik dinlemenin yararlı olduğunu belki daha önce de bir yerlerde duymuşsunuzdur. Peki gerçekten klasik müzik dinlemek bizler için faydalı bir aktivite mi? Eğer bilimsel araştırmalara bakarsak durumun böyle olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Araştırmalara göre klasik müzik dinlemenin birçok fiziksel ve mental faydası var.

Günümüzde, dinlenme miktarı olarak klasik müzik diğer müzik türlerinin biraz arkasında kalmış gibi görünse de klasik müzik dinlemeyi ihmal etmemek akıllıca olacaktır. Zaten bir süre dinledikten sonra yavaş yavaş notaların büyüsüne kapıldığınızı fark edeceksiniz ve klasik müzik artık sizin için vazgeçilmez olacak.

Günlük Hayatta Verimliliği Artırıyor

Bir dizi çalışma, klasik müziğin iş yapmayı daha keyifli hale getirdiğini gösteriyor. Klasik müzik dinleyerek motivasyonunuzu artırabilir ve daha verimli şekilde çalışabilirsiniz. Aynı zamanda klasik müzik dinlemek, yoğun iş hayatının yarattığı stresle baş etmenin en iyi yollarından biri olarak biliniyor.

Hepimizin verimli çalışma konusunda zaman zaman çok zorlandığımız dönemler oluyor. Özellikle hafta başlarında bu problemle daha çok karşı karşıya kalabiliyoruz. Klasik müzik dinlemek bu sorunu aşmada biraz da olsa yardımcı olabilir. Öyle ki Maryland Üniversite’nde yapılan bir araştırma, okuma salonunda çalan klasik müziğin radyologların verimliliğini arttırdığını ortaya çıkardı.

Dikkat ve Odaklanmanı Artırır

Bilişsel performansını arttırmada dinleyeceğin müzik, odaklandığın etkinliğe daha fazla katılmanı sağlıyor.Bir etkinliğe odaklandığında arka plandaki müzik bilişsel becerilerini arttırıyor. Hareketli müzikler etkinlikteki hızını artırırken, daha sakin ve duygusal müzikler hafızanı etkili kullanmana yarıyor. Bir işe odaklanırken arka planda bir müzik çalabilir. Ama dikkat et, enstrümental sözsüz melodileri seç. Çağrışım yapan, sözlü ve duygu yüklü parçalardan uzak dur.

Hafızayı Güçlendiriyor

Bugüne kadar klasik müzik dinlemenin etkisinin bu kadar güçlü olacağını tahmin etmemiş olabilirsiniz fakat araştırmalar klasik müzik dinleyen insanların hafızasının daha iyi olduğunu gösteriyor. Notaların büyülü dünyasına kendisini kaptıran kişilerde doğrudan hafızaya bağlanan beyin dalgası aktivitelerinde artış olduğu tespit ediliyor. Önemli bir konuşmayı ya da sunumu ezberlemek istiyorsanız, pratik yaparken klasik müzik dinlemeniz faydalı olabilir.

Depresyonla Savaşıyor

Çeşitli araştırmalar, klasik müziğin temposunun insan kalbinin normal atışlarına benzer bir akışa sahip olduğunu gösteriyor. Endişeyi, kaygıyı ve stresi azaltan bu tempo sebebiyle her ne kadar doğrudan bir tedavi olarak uygulanmasa da klasik müzik, depresyon tedavilerinde kullanılıyor.

Akşam eve geldiniz ve kendinizi oldukça stresli mi hissediyorsunuz? Hemen sevdiğiniz bir klasik müzik eserini açın ve dinleyin. Yapılan bir araştırmaya göre hamileyken klasik müzik dinleyen kadınların hamilelik süreçlerini daha az stresle geçirdikleri gözlenmiş.

Klasik müziğin kalp atışımızla benzer bir tempoda olmasının, anksiyete ve depresyon gibi durumlardan çıkmamızı kolaylaştırdığı da bilim adamları tarafından söyleniyor.

Dikkat ve Odaklanmanı Artırır

Klasik Müzik Dinlemek Olağan Durum Ağını Aktifleştiriyor

North Carolina Üniversitesi’nde yapılan bir başka araştırma türü ne olursa olsun müzik dinlemenin olağan durum ağı (ODA) (default mode network) verilen beynin hiçbir şeyle meşgul değilken etkin olan nöral ağı faaliyete soktuğunu gösteriyor. Araştırmanın en çarpıcı yanı müziğin bilişsel işlevler üzerine olan etkisini vurgulamasıdır.

Çalışmada bireylere hoşlandıkları müzik dinlediklerinde ODA’nın merkezi prekuneus bir anda çok fazla aktif oluyor ve karmaşık düşünme merkezi frontal korteksle bağlantıya geçiyor. Ancak hoşlanılmayan müzik dinlendiğinde prekuneus hafızanın pekiştirilmesinden sorumlu ventromedial prefrontal korteks ile bağlantısını kesiyor. Araştırmacılar bu duruma bakarak müziğin hem otizm gibi çeşitli rahatsızlıklarda terapi olarak kullanılabileceğini hem de sağlıklı insanların bilişsel işlevlerini geliştirmelerinde potansiyel bir araç olarak görülebileceğini belirtiyor.

İleri Okuma: Prefrontal Korteks Nedir?

Müzik ve ses dalgalarının insan fizyolojisi üzerindeki tesirini gün ışığına çıkaran daha pek çok araştırma mevcuttur. Bunlarının hepsini bilemesek de şunu bilmekte yarar var.

Müzik sadece bir keyif aracı olmaktan öte bilişsel işlevleri geliştirecek veya köreltecek

bir katalizör de olabilir.

Peki yapılan araştırmalar sonucunda müziğin insan üzerindeki etkileri nelerdir?

Müzik dinlerken, beyne giden kan ve oksijen miktarında artış olduğu için, uyarıcı ve harekete geçirici etkisi var.
Kalp atışlarını ve metabolizmayı doğrudan etkiler. İdmanlarda tempolu ve ağır müziğin etkileri farklı sonuçlar doğurmuştur.
Müzik ilham verir, duyguları harekete geçirir ve yaratıcılığı artırır.
Müzik matematikseldir, karmaşık fikirlerin kolay çözülmesini sağlar.
Etkili öğrenmenin temel unsuru olan beynin, sağ ve sol yarım kürelerinin denge içinde çalışmasını sağlar.
Belirli müzik türleri, huzur veren endorfin hormonunun salgılanmasını ve sakinliği arttırır.
Kas gerilimini azaltır, beden hareketlerini ve koordinasyonu geliştirir.
Beynin, fiziksel dünyayı algılama, zihinde canlandırma ve nesneler arasındaki farklılıkları ayırt edebilme yeteneğini geliştirir.
Müzik stresi azaltır, rahatlatır.

Birkaç klasik müzik eserini de sizlerle paylaşmak istiyorum;

• Johann Sebastian Bach – Air on the G String • Ludwig van Beethoven – Sonata No. 14 “Moonlight” – First movement • Frederic Chopin – Berceuse in D flat opus 57 • Claude Debussy – Claire de Lune • Gustav Mahler – Symphony No. 5 – Adagietto • Wolfgang Amadeus Mozart – Piano Concerto in C major K 467 – Second movement • Bela Bartok – Piano Concerto No. 3 – Second movement